همواره در تلاش بودم و هستم که بچه های خانواده گِلوف رو از اهمیت محافظت از عزت نفس هم آگاه کنم. در حالی که همواره و همه جا تمام توجه ها بر روی ساخت و ساز عزت نفس معطوفه، کمتر کسی به حفاظت از عزت نفس می پردازه. اما من بارها گفتم: جایی که امنیت نباشه، ساخت و ساز بی معنیه! پس ما باید در کنار ساخت و ساز عزت نفس، از این الماس درونی محافظ هم بکنیم. در غیر اینصورت تمام تلاش هامون به باد هوا میره. وقتی گاهی کسی از من سوال می پرسه چرا من هرچی تلاش می کنم برای افزایش عزت نفس، اما نتیجه خاصی نمی گیرم. من بی درنگ بهش میگم بهتره بری مخرب های عزت نفس رو در وجودت پیدا کنی و اون ها رو حذف کنی.
سوالی که پیش میاد اینه که اصلا محافظت از عزت نفس یعنی چی؟ محافظت از عزت نفس یعنی این که ما رفتار و اعمالی که تیشه به ریشه عزت نفسمون میزنن رو کنار بگذاریم. خودسرزنشی، عدم ابراز احساسات، مقایسه خود با دیگران و … از جمله رفتار های سمی هستن که دقیقا مثل یک تیشه به ریشه عزت نفس ما آسیب میزنن. خب تا زمانی که این مخرب ها شناسایی و حذف نشن، دیگه تلاش برای افزایش عزت نفس معنایی نداره، چون با این روند ما یک قدم میریم جلو، اما سه قدم بر می گردیم به عقب!
5 رفتار مخرب عزت نفس
در آموزش های مختلف از سایت آکادمی گلوف ما به مخرب های متعددی پرداختیم. اما در این مقاله که در حال مطالعه اون هستی می خوام به طور کاملا مختصر اما مفید به 5 رفتار مخرب عزت نفس بپردازم. با مطالعه این مقاله تو به خودشناسی بیشتر می رسی و آگاه میشی که این رفتار ها رو داری یا خیر، و اگر داشته باشی پس قطعا باید در راستای حذف این مخرب ها تلاش کنی.
گفتنی ها رو باید گفت
اولین رفتار مخرب عزت نفس اینه که ما جایی که باید حرفی رو قاطعانه بزنیم، نمی زنیم و ترجیح میدیم به جاش سکوت کنیم! خیلی جاها یک حرفی باید گفته بشه و اگر گفته بشه هم بهترین نتیجه حاصل میشه، و هم ما احساس ضعف نمی کنیم. چون آدمی که عزت نفس پایینی داره، در مواقع لازم اصلا حرفی نمیزنه و سکوت میکنه، اما بعدش شروع میکنه به خودسرزنشی و خودتخریبی. پس من معتقدم اصلا سوای این که نتیجه مد نظر حاصل بشه یا خیر، ما باید گفتنی ها رو بگیم. اولین گام برای حذف مخرب های عزت نفس اینه که از این لحظه به بعد حرف دلت و اون چیزی که باید گفته بشه رو قاطعانه و با اعتماد به نفس بیان کنی.
مهارت نه گفتن رو یاد بگیر
دومین رفتار مخربی که میشه بهش اشاره کرد همینه که ما توانایی نه گفتن رو نداریم. یعنی یک درخواستی از ما میشه که ما توانایی پذیرفتنش رو نداریم، یا یک پیشنهادی به ما میشه که اصلا مناسب نیست، اما در چنین مواقعی ما توانایی نه گفتن رو نداریم و بر خلاف میل باطنی به طرف مقابل جواب مثبت میدیم. من به جرعت می تونم بگم نداشتن مهارت نه گفتن، یکی از مخرب ترین رفتار هایی هست که باید هرچه سریع تر حذفش کنی. در رابطه با مهارت نه گفتن ما در سایت گلوف قبلا یک مقاله بی نظیر منتشر کردیم که میتونی با مطالعه اون مقاله به حرفه ای ترین شکل ممکن، نه گفتن رو یاد بگیری.
با شهامت از عقایدت صحبت کن
سومین رفتار مخرب هم اینه که ما شهامت بیان دیدگاه و عقاید خودمون رو نداریم. مثلا درحالی که من فردی مذهبی هستم، زمانی که در جمعی قرار می گیرم که هرکسی داره درباره عقاید خودش حرف میزنه، من کاملا سکوت می کنم و ترجیح میدم چیزی نگم . درحالی که اتفاقا کلی حرف برای گفتن دارم و می تونم توی اون مباحثه دوستانه مشارکت کنم. سکوت رو ترجیح میدم. یا حتی من برخی از بچه ها رو دیدم که طرف بین دوستان غیرمذهبی که قرار میگیره حتی نمازش رو هم نمیخونه! فقط به این خاطر که میترسه بابت عقایدش مورد قضاوت دیگران قرار بگیره. درباره ترس از قضاوت دیگران مقالات بی نظیری روی سایت هست که میتونی بری و مطالعه کنی.
پس اولا، فردی که عزت نفس بالایی داره عقایدش رو از تمام وجود ابراز می کنه و حتی اگر لازم باشه از عقاید خودش به طور کاملا منطقی دفاع هم می کنه. دوما هرکجا لازم باشه مخالفت خودش رو در برابر هر مسئله ای ابراز می کنه. لذا تو باید بدونی سومین رفتار مخرب عزت نفس اینه که، شهامت ابراز عقایدت رو نداری و همچنین توانایی بیان مخالفتت رو هم نداری. پس تا زمانی که این رفتار سمی رو هم از وجودت پاک نکنی تو همواره درجا می زنی.
دانش رو احتکار نکن
چهارمین مخرب عزت نفس هم اینه که ما فکر می کنیم گوگل هستیم! یعنی دائما در حال کسب آگاهی و آموزش دیدنیم اما دریغ از عمل. صادقانه اگر بخوام بهت بگم، باید بگم که کسب آگاهی در طولانی مدت بدون عملگرایی، نه تنها نتیجه ای نداره بلکه به شدت به عزت نفس تو آسیب هم میزنه! پس تو گوگل نیستی رفیق جان. قرار نیست همه اطلاعات دنیا رو توی سرت احتکار کنی. اولویت با دریافت نتیجه هست و نتیجه هم حاصل عمل به آگاهیه. آقای ناتانیل براندن در کتاب روانشناسی عزت نفس گفته: اگر شما آگاهی کسب میکنی اما بهشون عمل نمی کنی پس تو یک خیانت کار هستی! تو داری به خودت و دیگران خیانت می کنی. ببین چقدر این روند مخرب و آسیب زننده هست که ایشون رسما اینطوری راجع بهش حرف زده. لب کلام، مسابقه ای درکار نیست و قرار هم نیست تو تمام اطلاعات و دانش دنیا رو توی سرت انبار کنی. قراره نتایج رو کسب کنی و نتایج هم حاصل عملگرایی و اقدام هست. اگر این فاکتور مهم رو هم رعایت نکنی و همینطوری مثل گوگل فقط اطلاعات رو توی سرت انبار کنی، پس باید منتظر آسیب های وارده به عزت نفست هم باشی.
عذرخواهی بی دلیل ممنوع
و به عنوان آخرین رفتار مخرب در این مقاله هم باید به عذرخواهی بی دلیل اشاره کنم. اصلا این رفتار که شده بخشی از فرهنگ و رفتار عامیانه بین جامعه ما. تا حالا دقت کردی چقدر بی دلیل و بی جهت به دیگران میگی “ببخشید”، “معذرت می خوام” و ….؟ به عنوان مثال ما یک درخواست از کسی داریم، اما قبل از بیان درخواست پونصد بار از طرف معدرت خواهی می کنیم! یا جایی با این که اصلا مقصر نیستیم، اما بنا به ترس های درونی ما شروع می کنیم به معذرت خواهی کردن! بار ها و بارها من گفتم: کلام تو عصای معجزه گر توست. تک تک کلماتی که بر زبانت جاری میشه ناخودآگاهت رو طراحی میکنه. حالا با این تفاصیر وقتی ما بی دلیل و بی جهت از صبح تا شب در حال معذرت خواهی هستیم دیگه واقعا چی از عزت نفسمون باقی می مونه؟!
5 رفتار مخرب عزت نفس را بشناس | کلام آخر
بعنوان ختم کلام باید بهت بگم که با هربار تکرار این رفتارهای مخرب، تو یک تیشه به ریشه عزت نفس خودت میزنی. البته که ممکنه در ابتدای تغییر ما گاهی شکست بخوریم. اما باید حواسمون به این باشه که تحت هیچ شرایطی نباید بابت اون شکست خودسرزنشی و خودتخریبی کنیم! خودسرزنشی خودش یکی از رفتار های مخرب و نابود کننده هست. پس تو باید از این لحظه آگاهانه تلاش کنی این رفتار ها رو کنار بزاری و با تمرین و تکرار و طی کردن تکامل به جایی بررسی که دیگه کلا از وجودت محو بشن. اما اگر جایی ام ناخواسته یکی از این رفتار ها تکرار شد، پس خودسرزنشی اکییییدا ممنوع!
ارادتمند و دوستدار تو، ابراهیم شجاعی
